تحلیلِ روند و نتایج سیاست اسکان عشایر در ایلات ممسنی در دوره رضاشاه

Authors

  • افروز مرادی دانشجوی دکترای تاریخ ایران اسلامی دانشگاه شهید چمران
Abstract:

طرح اسکان عشایر یکی از برنامه­های اصلاحی رضاشاه در راستای ایجاد دولت ملی در ایران و پروژة ملت‌سازیبود که در مناطق مختلف کشور به کمک ارتش به اجرا درآمد. منطقة ممسنی در استان فارس، یکی از مناطق تمرکزِ ایلات عشایری بود که به‌عنوان یکی از مناطق هدف، طرح اسکان عشایر را تجربه کرد. این پژوهش که با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی و برپایة اسناد فراهم گردیده،در پی پاسخ‌گویی به این سؤال است که با توجه به عدمِ همخوانی بین سیاست متمرکزسازی و ساختار سنتیِ زندگی ایلی، دولت چه راهکاری را برای اجرای کامل طرح اسکان عشایر در قبال ایلات منطقه ممسنی انجام داد؟ و چرا این طرح در این منطقه با توفیق چندانی همراه نبود؟ یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که دولت با درنظرگرفتن برنامه­های مشخص چون اعمال‌نفوذ بر ایلات از طریق الغای مقامات مؤثر ایلی، اخذ تعهدات از رؤسای ایلات، ارائه طرح­های جدید اسکان، در عملیاتی‌کردن این طرح کوشید، لیکن این طرح در منطقة ممسنی به‌دلایلی‌ چند مانند عدم بسترسازی فرهنگی و اقتصادی، استفاده از عنصر اجبار جهت اجرای برنامه، استقرار ایلات در مکان‌های نامطلوب، عدم به‌کارگیری عوامل اجراییِ مناسب پس از اسکان و به‌تبع آن زیان اقتصاد عشایری در منطقة ممسنی با موفقیت چندانی همراه نشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اسکان عشایر و تغییر قشربندی اجتماعی در ایران عصر رضاشاه

این پژوهش با هدف مطالعه‏ی تاثیرات اسکان عشایر در تغییر قشربندی روستاها در دوره‏ی رضاشاه پهلوی انجام شد. استراتژی پژوهش استفهامی یا کنش‏پژوهی بود و از اسناد موجود استفاده شده است. برای تامین اعتبار پژوهش، مثلث‏بندی یا تکنیک چندبعدی‏سازی در منابع گردآوری داده‏ها با رجوع به اسناد و نامه‏های دولتی، کتاب‏ خاطرات رضاشاه و روایت‏های مورخان صورت گرفت. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که حکومت، استراتژی اسک...

full text

ایلات و عشایر کرمان: پیشینه تاریخی و مسئله اسکان

در حالی که از مجموع ۹۶ ایل، ۵۴۷ طایفه مستقل و ۱۸۰۲۲۳ خانوار عشایر ایران در سال ۱۶۶ مجموعاً ۲۷ ایل، ۴۱ طایفه مستقل و ۲۹۶۷۳ خانوار در استان کرمان و بخشی از استان هرمزگان کوچ می کنند و در حالی که این استان به لحاظ تعداد ایلات و طوایف در مرتبه اول قرار دارد و ۱۶/۵ درصد خانوارهای عشایری را در خود جای داده است، مطالعات انجام شده درباره ایلات و عشایر آن محدود است. در توضیح این عدم توجه پژوهشگران گفته م...

full text

بررسی روند اسکان عشایر لرستان در زمان رضاشاه

با وقوع انقلاب اکتبر در 1917 میلادی در روسیه بلشویکی و خروج روسیه تزاری در معادلات سیاسی منطقه از جمله ایران، رویکرد دولت انگلیس نسبت به ایران دگرگونی اساسی یافت در همین راستا طرح ایجاد دولت متمرکز و مبارزه با جنبش ها و حرکت های مرکز گریز نخست در قرارداد 1919م، آنگاه در کودتای 1921م / 1299 ش به اجرا درآمد. یکی از جریانهای مرکزگریز که غالباً به دلیل ضعف دولت مرکزی که تا آن زمان کنترل نشده و سکو...

15 صفحه اول

اهداف و روند سیاست فرهنگی دولت پهلوی اول برای ایلات و عشایر

در تکاپویی که در آستانه به قدرت رسیدن پهلوی اول،برای چاره‌اندیشی توسعه نایافتگی ایران صورت گرفت،ایلات و عشایر ایران در معرض اتهام قرار گرفتند که با مرکزگریزی،تمرد،غارت و ستیزه‌های مداوم ایلی و عشیره‌ای ایران بر پایه سه اندیشه دولت‌سازی،ملت‌سازی و مدون‌سازی اقدام به خط مشی گذاری برای ایلات و عشایر نمودند و پس از آرام سازی و خلع سلاح،اسکان و سلب قدرت از روسای آنان برای ساماندهی فرهنگی ایلات و عشا...

full text

برنامه ریزی مکانی اسکان عشایر نمونه موردی: عشایر گوراسپید ممسنی

مکانیابی محل اسکان عشایر گوراسپید ممسنی هدف رساله حاضر است که در راستای رسیدن هدف مزبور ضمن بررسی مباحث نظری و تجربی پیرامون مسئله اسکان و عشایر و مضافا روشهای کمی تعیین کننده، نمونه موردی (عشایر گورسپید ممسنی) از جهات اقتصادی، کالبدی مورد مطالعه نیمه تفصیلی قرار گرفته است . با توجه به مدل انتخاب شده در رساله، نخست تعداد چهار گزینه کانون توسعه گورسپید، کانون توسعه قره بس و قرمزاری، کانون توسعه ...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 29  issue 41

pages  71- 89

publication date 2019-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023